Niekiedy by uzyskać zapłatę zmuszeni jesteśmy do wystąpienia na drogę sądową. Czy to przeciwko niesolidnemu kontrahentowi, który zwleka z zapłatą za dostarczone produkty, czy nieuczciwemu sprzedawcy, który dostarczył nam wadliwy produkt, a nie poczuwa się do jego naprawy lub wymiany na nowy. Oto, co powinien zawierać wniosek do sądu, zwany formalnie „pozwem”.
Każdy pozew musi zawierać kilka obowiązkowych elementów:
- Oznaczenie sądu
Należy podać, do którego sądu kierujemy swoje roszczenie. Najczęściej będzie to sąd miejsca zamieszkania pozwanego, czyli naszego przeciwnika procesowego. Pozew kierujemy do sądu rejonowego, jeżeli wartość dochodzonej kwoty nie przekracza 75 tysięcy złotych. Gdy ją przekracza – właściwy jest sąd okręgowy.
- Oznaczenie stron
Osoba wnosząca pozew jest określana jako „powód” i to jej dane powinny być wskazane jako pierwsze. Nasz przeciwnik procesowy to „pozwany”. W przypadku powoda, czyli nas, oprócz imienia, nazwiska i adresu konieczne jest również podanie numeru PESEL lub NIP. Dobrze jest wskazać takie numery również w przypadku pozwanego, jednak jeżeli ich nie znamy, nie jest to konieczne. Sąd ustali je za nas.
Gdy pozywamy przedsiębiorcę, oprócz imienia i nazwiska, trzeba podać również jego firmę, czyli nazwę pod którą prowadzi działalność. Gdy stroną jest osoba prawna w pozwie należy wskazać jej pełną nazwę oraz numer pod którym figuruje w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Bardzo istotne jest również podanie adresów. Ich brak w pozwie będzie skutkować niemożnością nadania sprawie dalszego biegu. W przypadku gdy pozywamy przedsiębiorcę, jego adresem będzie zawsze siedziba jego firmy, który bez problemu ustalimy we właściwym rejestrze.
- Oznaczenie rodzaju pisma
Dobrze jest kierowane do sądu pismo zatytułować. W niniejszym wypadku: „Pozew o zapłatę”.
- Oznaczenie wartości przedmiotu sporu
Trzeba podać, najlepiej jeszcze w nagłówku, kwotę jakiej się domagamy. Nazywa się to wartością przedmiotu sporu. Piszemy ją liczbowo i słownie.
- Dokładne określenie żądania
Pora wskazać nasze żądanie. To najważniejszy element pozwu, gdyż w ten sposób zakreślamy przedmiot całego postępowania. W sprawach o zapłatę brzmi ono najczęściej tak: „Wnoszę o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty X wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia …..”.
Dodatkowo podajemy, że chcemy, aby pozwany zwrócił nam koszty postępowania sądowego, jakie musieliśmy ponieść przy założeniu sprawy. Najczęściej chodzi o zwrot wpisu sądowego od pozwu. Żądanie w tym zakresie powinno brzmieć:
„Wnoszę o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania sądowego”.
- Uzasadnienie
Ten punkt stanowi umotywowanie naszego żądania. To miejsce, w którym opisujemy fakty, które zmusiły nas do skierowania sprawy na drogę sądową i przytaczamy argumentację na poparcie naszych racji, a także ewentualnych dodatkowych wniosków.
W uzasadnieniu przytaczamy także dowody na poparcie faktów, na które się powołujemy. Procedura cywilna nakazuje, aby w pozwie powołać wszystkie twierdzenia i dowody, które posiadamy. Wymieniamy więc dokumenty, które chcemy przedstawić, a więc najczęściej niezapłacone faktury lub inne dokumenty niezbędne do sprawy. Generalnie wszystko, z czego wynika zasadność naszego roszczenia.
Oprócz dokumentów można powoływać świadków do przesłuchania na rozprawie. Trzeba w pozwie podać ich dane osobowe, tj. imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz wskazać okoliczność, jaką dany świadek ma udowodnić.
Nie ma potrzeby zamieszczania w uzasadnieniu argumentacji prawnej ani wskazywania przepisów stanowiących podstawę naszego żądania. Strona ma dokładnie opisać fakty, a ich odpowiednia kwalifikacja prawna jest już zadaniem sądu.
- Załączniki
W pozwie należy wymienić załączniki, które składamy razem z nim. Chodzi o dowody w postaci dokumentów, na które powołujemy się w uzasadnieniu. Załącznikiem będzie też potwierdzenie uiszczenia opłaty sądowej od pozwu. Obowiązkowym załącznikiem jest odpis pozwu dla strony pozwanej. Jeżeli pozywamy kilka osób, to należy dołączyć odpis dla każdej z nich. Odpis pozwu powinien również zawierać odpisy wszystkich załączników.
- Podpis
Każde pismo składane do sądu, aby wywołało skutki prawne, musi być podpisane własnoręcznie.
- Opłata od pozwu
Sąd nie nada sprawie biegu, jeżeli nie uiścimy od niego opłaty sądowej. Opłat sądowych można dokonywać gotówką w kasie sądu lub przelewem na rachunek bankowy. Wysokość opłat jest różna w zależności od wartości przedmiotu sporu. Najczęściej wynosi ona 5% tej wartości. Przy żądaniach zapłaty do 20 tys. zł wysokość opłat jest określona w sposób ryczałtowy, tzw. „widełkowy”. Warto się dowiedzieć, jaka dokładnie jest opłata i ją uiścić od razu, niż czekać na wezwanie sądu, bo zawsze to kosztuje sporo czasu.
- Dodatkowe elementy pozwu
W zależności od potrzeby pozew może zawierać wiele dodatkowych elementów, np.:
wniosek o zabezpieczenie powództwa: w sytuacji gdy spełnienie naszego żądania dopiero po wydaniu wyroku będzie mocno utrudnione, albo gdy konieczne jest unormowanie sytuacji stron na czas trwania procesu, możemy wnosić o wydanie przez sąd odpowiednich postanowień tymczasowych, jak wpisy o zabezpieczenie na nieruchomościach w księgach wieczystych, zakaz sprzedaży określonych rzeczy itd.;
wniosek o powołanie biegłego sądowego w sytuacji, gdy wykazanie danej okoliczności wymaga wiadomości specjalnych, np. wad mechanicznych sprzętu, wartości rynkowej nieruchomości, wartości prac budowlanych itd.;
wniosek o zwolnienie z kosztów: składamy go razem z pozwem, jeżeli nasza sytuacja majątkowa nie pozwala na uiszczenie opłaty sądowej;
wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu wtedy kiedy nie stać nas na opłacenie prawnika, który poprowadzi sprawę w sądzie.
Szykując się ze sprawą na kogoś, warto zwrócić się z prośbą do kancelarii adwokackiej, by pomogła przygotować właściwy pozew. Niezależnie od tego warto wiedzieć, jakie elementy ma zawierać taki dokument.
Mając w ręku prawomocny wyrok kończący postępowanie zainicjowane pozwem, możemy sprawę skierować do komornika celem przymusowego wyegzekwowania zasądzonych należności.