Wielu rolników obawia się dzierżawy gruntu pod fotowoltaikę na 30 lat, gdyż boi się, że firma dzierżawiąca grunty może zająć je przez zasiedzenie. Czy rolnicy rzeczywiście powinni się obawiać takiej ewentualności?
Na tak postawione pytanie należy zdecydowanie odpowiedzieć: NIE. Obawy rolników są bezpodstawne. Zasiedzenie jest możliwe WYŁĄCZNIE w przypadku posiadania SAMOISTNEGO, czyli bez umowy. Firma musiałaby bez tytułu prawnego przez 30 lat użytkować grunty, co praktycznie nigdy się nie zdarza. Jeżeli obowiązuje umowa dzierżawy, inwestor jest posiadaczem ZALEŻNYM, a to jest przesłanka przeciwko zasiedzeniu.
Co to jest zasiedzenie?
Przy okazji warto nadmienić, że zasiedzenie – w najogólniejszym ujęciu – polega na nabyciu określonego prawa przez osobę nieuprawnioną na skutek długotrwałego wykonywania tego prawa. Podstawową funkcją instytucji zasiedzenia jest likwidacja istniejących w długim okresie czasu rozbieżności pomiędzy stanem prawnym a stanem faktycznym. Innymi słowy, zasiedzenie prowadzi do powstania sytuacji, w której osoba nieuprawniona, ale faktycznie wykonująca określone prawo przez dłuższy czas, staje się osobą uprawnioną. Przesłankami nabycia praw dotyczących nieruchomości w drodze zasiedzenia są samoistne posiadanie oraz upływ określonego czasu. Przesłanki te muszą być spełnione łącznie. Samoistnym posiadaczem nieruchomości jest osoba korzystająca z niej i zachowująca się jak właściciel. Może to być np. rolnik uprawiający od lat kawałek gruntu na podstawie ustnej umowy sprzedaży, zawartej z sąsiadem, opłacający podatek rolny, dokonujący nakładów itp.
Dobra i zła wiara posiadacza
Jeśli ktoś użytkuje nieruchomość jak właściciel i jest przekonany, że przysługuje mu takie prawo, uznaje się, że robi to w dobrej wierze. Posiadaczem w dobrej wierze jest np. osoba, która wskutek błędnie sporządzonego aktu notarialnego nabyła gospodarstwo rolne z przekonaniem, że wszystkie grunty przekazane jej przez poprzedniego właściciela były jego własnością. Zła wiara przypisana zostanie użytkownikowi nieruchomości, który dobrze wie, kto jest jej faktycznym właścicielem lub też mógł to z łatwością ustalić, ale zlekceważył ten obowiązek. Np. rolnik orientuje się doskonale kto jest właścicielem uprawianej przez siebie działki, ale wykorzystuje fakt, że właściciel po wyjeździe za granicę przestał się działką interesować.
Upływ czasu
Do nabycia prawa własności nieruchomości w drodze zasiedzenia prowadzi jedynie posiadanie nieprzerwane przez określony czas. Oznacza to, że uzyskanie prawa przez zasiedzenie wchodzi w grę jedynie wówczas, gdy posiadacz władał nieruchomością jak właściciel w sposób ciągły. Korzystający z nieruchomości w dobrej wierze może starać się o przejęcie jej na własność przez zasiedzenie po 20 latach użytkowania. Dla posiadacza w złej wierze termin ten wynosi 30 lat.